2.2 Μάθημα 1

Όταν ξεκινούν με την παράμετρο --help, οι περισσότερες εντολές εμφανίζουν μερικές σύντομες οδηγίες σχετικά με τη χρήση τους. Παρόλο που δεν παρέχουν όλες οι εντολές αυτόν τον διακόπτη, είναι ακόμα μια καλή πρώτη προσπάθεια να μάθετε περισσότερα σχετικά με τις παραμέτρους μιας εντολής. Λάβετε υπόψη ότι οι οδηγίες από τον διακόπτη --help είναι μάλλον σύντομες σε σύγκριση με τις άλλες πηγές οδηγιών που θα συζητήσουμε στο υπόλοιπο αυτού του μαθήματος.

Οι περισσότερες εντολές παρέχουν μια σελίδα εγχειριδίου [manual] ή μια σελίδα "man". Αυτές οι οδηγίες εγκαθίσταται συνήθως με το λογισμικό και είναι προσβάσιμες με την εντολή man. Η εντολή της οποίας η σελίδα εγχειριδίου πρέπει να εμφανίζεται προστίθεται στο man ως όρισμα:

Αυτή η εντολή ανοίγει τη σελίδα man για το mkdir. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα επάνω και κάτω βέλη ή το πλήκτρο κενού διαστήματος για να περιηγηθείτε στη σελίδα του εγχειριδίου. Για έξοδο από τη σελίδα man, πατήστε Q.

Κάθε σελίδα εγχειριδίου χωρίζεται σε έως και 11 ενότητες, αν και πολλές από αυτές τις ενότητες είναι προαιρετικές:

Στην πράξη, οι περισσότερες σελίδες εγχειριδίου δεν περιέχουν όλα αυτά τα μέρη.

Οι σελίδες εγχειριδίου man οργανώνονται σε οκτώ κατηγορίες, αριθμημένες από 1 έως 8:

Κάθε σελίδα εγχειριδίου man ανήκει σε μία ακριβώς κατηγορία. Ωστόσο, πολλές κατηγορίες μπορούν να περιέχουν σελίδες με το ίδιο όνομα. Ας πάρουμε την εντολή passwd ως παράδειγμα. Αυτή η εντολή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αλλαγή του κωδικού πρόσβασης ενός χρήστη. Δεδομένου ότι το passwd είναι μια εντολή χρήστη, η σελίδα εγχειριδίου του man βρίσκεται στην κατηγορία 1. Εκτός από την εντολή passwd, το αρχείο βάσης δεδομένων κωδικών πρόσβασης /etc/passwd έχει επίσης μια σελίδα εγχειριδίου που ονομάζεται passwd. Καθώς αυτό το αρχείο είναι αρχείο παραμετροποίησης, ανήκει στην κατηγορία 5. Όταν γίνεται αναφορά σε μια σελίδα εγχειριδίου man, η κατηγορία συχνά προστίθεται στο όνομα της σελίδας man, όπως στο passwd (1) ή passwd (5) για να αναγνωριστεί η αντίστοιχη σελίδα εγχειριδίου.

Από προεπιλογή, το man passwd εμφανίζει την πρώτη διαθέσιμη σελίδα εγχειριδίου, στην περίπτωση αυτή passwd (1) `. Η κατηγορία της σελίδας που επιθυμείτε μπορεί να καθοριστεί σε μια εντολή όπως `man 1 passwd ή man 5 passwd.

Έχουμε ήδη συζητήσει πώς να πλοηγηθείτε σε μια σελίδα man και πώς να επιστρέψετε στη γραμμή εντολών. Εσωτερικά, το man χρησιμοποιεί την εντολή less για να εμφανίσει το περιεχόμενο της σελίδας εγχειριδίου man. Το less σάς επιτρέπει να αναζητάτε κείμενο σε μια σελίδα man. Για να αναζητήσετε τη λέξη linux, μπορείτε απλώς να χρησιμοποιήσετε το /linux για εμπρόσθια αναζήτηση από το σημείο που βρίσκεστε στη σελίδα ή ?linux για να ξεκινήσετε μια προς τα πίσω αναζήτηση. Αυτή η ενέργεια επισημαίνει όλα τα αποτελέσματα που ταιριάζουν και μετακινεί τη σελίδα στην πρώτη αντιστοίχιση που έχει επισημανθεί. Και στις δύο περιπτώσεις μπορείτε να πληκτρολογήσετε N για μετάβαση στο επόμενο ταίριασμα. Για να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτές τις πρόσθετες λειτουργίες, πατήστε H και θα εμφανιστεί ένα μενού με όλες τις πληροφορίες.

Ένα άλλο εργαλείο που θα σας βοηθήσει ενώ εργάζεστε με το σύστημα Linux είναι οι σελίδες πληροφοριών. Οι σελίδες πληροφοριών είναι συνήθως πιο λεπτομερείς από τις σελίδες man και έχουν μορφοποίηση σε υπερκείμενο, παρόμοια με τις ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο.

Οι σελίδες πληροφοριών μπορούν να εμφανιστούν ως εξής:

Για κάθε σελίδα πληροφοριών, το info διαβάζει ένα αρχείο πληροφοριών που είναι δομημένο σε μεμονωμένους κόμβους μέσα σε ένα δέντρο. Κάθε κόμβος περιέχει ένα απλό θέμα και η εντολή info περιέχει υπερσυνδέσμους που μπορούν να σας βοηθήσουν να μετακινηθείτε από το ένα στο άλλο. Μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση στον σύνδεσμο πατώντας enter ενώ τοποθετείτε τον κέρσορα σε έναν από τους αστερίσκους.

Παρόμοια με το man, το εργαλείο info έχει επίσης εντολές πλοήγησης σελίδων. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτές τις εντολές πατώντας ? ενώ βρίσκεστε στη σελίδα πληροφοριών. Αυτά τα εργαλεία θα σας βοηθήσουν να περιηγηθείτε ευκολότερα στη σελίδα καθώς και να κατανοήσετε πώς να αποκτήσετε πρόσβαση στους κόμβους και να μετακινηθείτε μέσα στο δέντρο κόμβων.

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ο κατάλογος /usr/share/doc/ αποθηκεύει τις περισσότερες οδηγίες των εντολών που χρησιμοποιεί το σύστημα. Αυτός ο κατάλογος περιέχει έναν κατάλογο για τα περισσότερα πακέτα που είναι εγκατεστημένα στο σύστημα. Το όνομα του καταλόγου είναι συνήθως το όνομα του πακέτου και περιστασιακά η έκδοσή του. Αυτοί οι κατάλογοι περιλαμβάνουν ένα αρχείο README ή readme.txt που περιέχει τις βασικές οδηγίες του πακέτου. Παράλληλα με το αρχείο README, ο φάκελος μπορεί επίσης να περιέχει άλλα αρχεία οδηγιών, όπως τον κατάλογο αλλαγών [changelog] που περιλαμβάνει λεπτομερώς το ιστορικό του προγράμματος ή παραδείγματα αρχείων παραμετροποίησης για το συγκεκριμένο πακέτο.

Οι πληροφορίες στο αρχείο README διαφέρουν από το ένα πακέτο στο άλλο. Όλα τα αρχεία είναι γραμμένα σε απλό κείμενο, επομένως μπορούν να διαβαστούν με οποιονδήποτε προτιμώμενο επεξεργαστή κειμένου. Ο ακριβής αριθμός και τα είδη των αρχείων εξαρτώνται από το πακέτο. Ελέγξτε μερικούς από τους καταλόγους για να έχετε μια επισκόπηση του περιεχομένου τους.

Ένα σύστημα Linux είναι χτισμένο από πολυάριθμους καταλόγους και αρχεία. Το Linux διαθέτει πολλά εργαλεία για να εντοπίσει ένα συγκεκριμένο αρχείο μέσα σε ένα σύστημα. Η πιο γρήγορη είναι η εντολή locate.

Η εντολή locate αναζητά σε μια βάση δεδομένων και στη συνέχεια εξάγει κάθε όνομα που ταιριάζει με τη δεδομένη συμβολοσειρά:

Η εντολή locate υποστηρίζει επίσης τη χρήση wildcards [χαρακτήρες αναπλήρωσης] και regular expressions, επομένως η συμβολοσειρά αναζήτησης δεν χρειάζεται να ταιριάζει με ολόκληρο το όνομα του επιθυμητού αρχείου. Θα μάθετε περισσότερα για τις regular expressions σε ένα επόμενο κεφάλαιο.

Από προεπιλογή, το locate συμπεριφέρεται σαν το μοτίβο να περιβάλλεται από αστερίσκους, οπότε το locate ΜΟΤΙΒΟ είναι το ίδιο με locate *ΜΟΤΙΒΟ*. Αυτό σας επιτρέπει να παρέχετε απλώς μερικές συμβολοσειρές αντί για το ακριβές όνομα αρχείου. Μπορείτε να τροποποιήσετε αυτήν τη συμπεριφορά με τις διαφορετικές επιλογές που μπορείτε να βρείτε να εξηγούνται στη σελίδα εγχειριδίου man του locate.

Επειδή το locate διαβάζει από μια βάση δεδομένων, ενδέχεται να μην βρείτε ένα αρχείο που δημιουργήσατε πρόσφατα. Η διαχείριση της βάσης δεδομένων γίνεται από ένα πρόγραμμα που ονομάζεται updatedb. Συνήθως εκτελείται περιοδικά, αλλά εάν έχετε δικαιώματα root και χρειάζεστε άμεση ενημέρωση της βάσης δεδομένων, μπορείτε να εκτελέσετε μόνοι σας την εντολή updatedb ανά πάσα στιγμή.

Το find είναι ένα άλλο πολύ δημοφιλές εργαλείο που χρησιμοποιείται για την αναζήτηση αρχείων. Αυτή η εντολή έχει διαφορετική προσέγγιση, σε σύγκριση με την εντολή locate. Η εντολή find αναζητά αναδρομικά ένα δέντρο καταλόγου, συμπεριλαμβανομένων των υποκαταλόγων του. Το find κάνει μια τέτοια αναζήτηση σε κάθε επίκληση, δεν διατηρεί μια βάση δεδομένων όπως το locate. Παρόμοια με το locate, το find υποστηρίζει επίσης wildcards και regular expressions.

Το find απαιτεί τουλάχιστον τη διαδρομή που πρέπει να αναζητήσει. Επιπλέον, οι λεγόμενες εκφράσεις μπορούν να προστεθούν για να παρέχουν κριτήρια φίλτρου για τα αρχεία που θα εμφανίζονται. Ένα παράδειγμα είναι η έκφραση -name, η οποία αναζητά αρχεία με συγκεκριμένο όνομα:

Η πρώτη εντολή find αναζητά το αρχείο στον τρέχοντα κατάλογο Downloads, ενώ η δεύτερη αναζητά το αρχείο στον κατάλογο αφετηρίας του χρήστη.

Η εντολή `find`είναι πολύ περίπλοκη, επομένως δεν θα καλυφθεί στην εξέταση Linux Essentials. Ωστόσο, είναι ένα ισχυρό εργαλείο που είναι ιδιαίτερα βολικό στην πράξη.